بررسی اثرات نوسان شبه‌دوسالانه (QBO) بر وردسپهر برون‌حاره‌ای در اوایل زمستان از دیدگاه انرژی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد هواشناسی، گروه فیزیک فضا، مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

2 استادیار دانشکده فیزیک، دانشگاه یزد

3 دانشیار گروه فیزیک فضا، مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران

چکیده

نوسان شبه‌دوسالانه (QBO) بهعنوان نوسان غالب در پوشن‌سپهر حاره‌ای اثرات مهمی در منطقه‌ برون‌حاره دارد. این اثرات همچنین در وردسپهر زِبَرین نیز مشاهده شده است. برای این منظور در این پژوهش اثرات  نوسان QBO بر وردسپهر برون‌حاره‌ای از دیدگاه انرژی بررسی می‌شود. تغییر انرژی جنبشی پیچکی با زمان متأثر از چندین عامل واداشت نظیر همگرایی شار کل، همگرایی شار آزمین‌گرد انرژی، تبدیل کژفشار و تبدیل فشارورد است. در پژوهش حاضر از داده‌های روزانه NCEP/NCAR از سال 1953 تا 2011 میلادی برای محاسبه انرژی جنبشی و همگرایی شار کل در فازهای مختلف QBO استفاده می‌شود. نتایج حاکی از آن است که بیشینۀ انرژی جنبشی پیچکی بر روی مسیرهای توفان که دارای بیشینۀ فعالیت پیچکی هستند، قرار دارد. شدت و محل این بیشینه مقادیر در فازهای مختلف QBO متفاوت است، به‌طوری‌که این مقادیر بیشینه در همه ماه‌ها در فاز غربی قوی‌تر و گسترده‌تر از فاز شرقی است و در ماه دسامبر بیشترین مقدار خود را در مسیر توفان اطلس در ناحیه گسترده‌ای از شرق تا غرب اطلس دارد. همچنین شار کل نیز در ماه دسامبر شدت و گستره بیشتری نسبت به دیگر ماه‌ها دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Energy View of The Impact of The Quasi-Biennial Oscillation (QBO) on Extratropical Troposphere in Early Winter

نویسندگان [English]

  • Ghorban Asbaghi 1
  • Mohammad Joghataei 2
  • A. R. Mohebalhojeh 3
1
2
3
  1. Anstey, J. A., Shepherd, T., 2014: High-latitude influence of the quasi-biennial oscillation. Quart. J. Roy. Meteor. Soc., 140, 1-21. DOI: 10.1002/qj.2132.
  2. Baldwin, M. P., Gray, L. J., Dunkerton, T. J., Hamilton, K., Haynes, P. H., Randel, W. J., Holton, J. R., Alexander, M. J., Hirota, I., Horinouch, T., Jones, D. B. A., Kinnersley, J. S., Marquardt, C., Sato, K., and M. Takahashi, 2001: The quasi-biennial oscillation. Rev. Geophys. 39, 179–229.
  3. Chang, E. K. M., 1993: Downstream development of baroclinic waves as inferred from regression analysis. J. Atmos. Sci., 50, 2038– 2053.
  4. Chang, E. K. M., 2001: The structure of baroclinic wave packets. J. Atmos. Sci., 58, 1694–1713.
  5. Chang, E. K. M., Lee, S. and Swanson, K. L., 2002: Storm track dynamics. J. climate, 15, 2163–2183.
  6. Holton, J. R., Tan, H. C., 1980: The influence of the equatorial quasi-biennial oscillation on the global circulation at 50 mb. J. Atmos. Sci., 37, 2200– 2208.
  7. James, I. N., 1994: Introduction to Circulating Atmospheres. Cambridge University Press, New York. 422 pp.
  8. Nasre-Esfahani, M. A., 2008: The impacts of NAO and MJO on the climate of Southwest Asia. Ph. D. thesis, Institute of Geophysics, University of Tehran.
  9. Nasr-Esfahani, M. A., Ahmadi-Givi, F., Mohebalhojeh, A. R., 2011: An energetic view of the relation between the Mediterranean storm track and the North Atlantic Oscillation. Quart. J. Roy. Meteor. Soc., DOI:10.1002/qj.794.