شناسایی اثر تغییر اقلیم بر پدیده‌های حدی دما در استان خراسان‌رضوی مطالعه موردی : 2015-1990

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری هواشناسی کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار گروه آمار، دانشگاه فردوسی مشهد.

4 اداره هواشناسی خراسان رضوی

چکیده

مسئله تغییر اقلیم همیشه به عنوان یکی از مسائل مهم در مطالعات علمی شناخته می­شود و به همین دلیل محققان بسیاری در زمینه علل و ماهیت آن تحقیق کرده­اند. اغلب عوامل تاثیر گذار اقلیمی مربوط به رخدادهای حدی هواشناسی است، که در این میان پارامتر درجه حرارت از جمله مهمترین پارامترها جهت تبیین و شناخت تغییر اقلیم می­باشد. در این مطالعه به بررسی و ارزیابی دماهای حدی به عنوان شاخصی برای آشکارسازی تغییر اقلیم در استان خراسان رضوی پرداخته شد. بدین منظور 15 شاخص حدی دما جهت بررسی تغییرات حدی محاسبه شد. داده­های مورد نیاز جهت محاسبه این شاخص­ها شامل داده­های روزانه حداکثر و حداقل دما بودند که از 9 ایستگاه سینوپتیک فعال در سطح استان طی بازه زمانی سالهای 2015-1990 برداشت شدند. پس از بررسی صحت و همگنی داده­ها، شاخص های مذکور محاسبه شدند و به منظور بررسی معناداری روند از آزمون ناپارامتریک من-کندال در این مطالعه استفاده شد. نتایج این مطالعه نشان داد که میانگین سالانه دمای حداکثر و حداقل روزانه در سطح استان در حال افزایش می­باشد که شیب افزایش در دمای حداکثر نسبت به دمای حداقل بزرگتر می­باشد. نتایج بررسی روندها نیز مشخص نمود که به طور کلی شاخص­های حدی گرم دارای روند افزایشی و شاخص­های سرد دارای روند کاهشی در منطقه می­باشند. این در حالی است که در بین شاخص­های سرد تنها دو شاخص شب­های سرد(TN10P) و روزهای سرد(TX10P) دارای روند نزولی معنادار و در بین شاخص­های گرم، 5 شاخص روزهای تابستانی(SU25)، شب­های حاره­ای(TR20)، گرمترین شب­ها(TNx)، شب­های گرم(TN90P) و روزهای گرم(TX90P) دارای روند صعودی معنادار در اکثریت ایستگاه­های مورد مطالعه بودند. به طورکلی نتایج این مطالعه حاکی از افزایش دما در سطح استان بود که افزایش بروز پدیده­های حدی به خصوص پدیده­های حدی گرم در طی 20 سال گذشته گویای وقوع تغییر اقلیم در سطح منطقه می­باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Detecting the effect of climate change on extreme temperature events in Khorasan Razavi province Case study : 1990-2015

نویسندگان [English]

  • Mozhdeh Salimi fard 1
  • H. Sanaei Nejad 2
  • Mehdi jabari noghabi 3
  • leila sabet dizavandi 4
1 Ph-D student of agrometeorology , Ferdowsi university of mashhad
2
3 Assistant Professor of statistics department , Ferdowsi university of mashhad.
4 khorasan razavi meteorological organization
چکیده [English]

In recent years, there is an increasing concern in weather and climate extremes, since they may cause serious disasters to human society and nature and seem to more sensitive to climate change than the mean value. The rise in greenhouse gas emissions arising from increased industrialization and urbanization has, in recent years, contributed significantly to global warming. This global warming leads to the change of climatic extreme index and increases the intensity and frequency of occurrence of extreme climate events. Extreme events are relatively rare, unpredictable and often brief but they are highly destructive. Many studies show that climate extremes cause significant damage to crop growth and final yields, and the various frequencies and intensities of extreme events result in differing degrees of soil erosion and flooding. Climate variability is largely influenced by temperature change, which is particularly important through its role in the global climate system and energy cycles. Analyses of observed temperature in many regions of the world have already shown some important changes in the extremes. To predict future change in extremes understanding the recent past is essential. The objective of this study was to investigate the spatial and temporal distribution of temperature extremes in Khorasan Razavi province during 1990–2015 based on 15 climate indices proposed by the Expert Team on Climate Change Detection and Indices and to detect the effect of climate change

کلیدواژه‌ها [English]

  • Climate change
  • Extreme indices
  • Temperature
  • Changing trend
  • Mann-Kendall