TY - JOUR ID - 147869 TI - واکاوی خشکسالی‌ ایستگاه های ایران در دوره سرد سال JO - پژوهش های اقلیم شناسی JA - JCR LA - fa SN - 2228-5040 AU - اربابی سبزواری, آزاده AU - فرزانه, مهسا AD - دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه آزاد اسلامی.واحد اسلامشهر AD - دکتری تخصصی آب و هواشناسی Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 1400 IS - 48 SP - 55 EP - 68 KW - خشکسالی‌ KW - داد‌ه‌های شبکه‌ای KW - CRU KW - دوره سرد DO - N2 - ایران از جمله کشورهایی است که از نوسان شدید زمانی و مکانی بارش برخوردار است و هر ساله بخش ‌های مختلفی از آن تحت تأثیر پدیده خشکسالی قرار دارد. خشکسالی یک بلای طبیعی به شمار می‌رود؛ زیرا با کمبود آب مرتبط است و روی منابع آب، کشاورزی، سیستم خاک، اکوسیستم‌های طبیعی و نیز بخش‌های اقتصادی اجتماعی تأثیر منفی می‌گذارد . با شناخت این پدیده می‌توان نسبت به ‌پیش‌بینی آن امیدوار بود و با آمادگی اثرات زیان بار آن را کاهش داد. طی دهه‌های اخیر پژوهشگران کشورهای مختلف برای رفع این مشکلات از پایگاه داده‌های شبکه‌ای و سنجش ‌ازدوری با قدرت تفکیک مکانی و زمانی بالا استفاده می‌کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر نیز بررسی خشکسالی‌های هواشناسی کشور طی یک دوره طولانی‌مدت با استفاده از داده‌های شبکه‌ای با قدرت تفکیک مکانی و زمانی مناسب است. روش مورد استفاده در این تحقیق ترکیبی از روش‌های آماری، مدلی است. داده‌های مورداستفاده شامل؛ داده‌های بارش، دما، تبخیر و تعرق CRU ماهانه با قدرت تفکیک مکانی بالا (5/0 * 5/0 درجه جغرافیایی) طی یک دوره طولانی‌مدت (2015-1966) و مدل رقومی ارتفاع سطح زمین می‌باشد. نتایج محاسبه خشکسالی نشان داد از نظر زمانی طی دوره (1966-2015) به‌طورکلی بارش دوره سرد سال روند کاهش دارد، کاهش بارش در مناطق مختلف کشور عمدتاً از اواخر دهه 90 شروع می‌شود و به‌طور پیوسته با گسست‌های جزئی تا انتهای دوره مطالعاتی تداوم یافته است. همچنین مشخص شد که از نظر مکانی طی دوره موردمطالعه جنوب و جنوب شرق ایران با فراوانی و تداوم بالای خشکسالی در مقیاس‌های مختلف زمانی و برخورداری از شدت‌های خشکسالی متوسط قابل‌توجه و تجربه برخورداری از خشکسالی‌های شدید و حتی بسیار شدید بیشتر نسبت به سایر مناطق، بحرانی‌ترین نواحی کشور محسوب می‌شوند. UR - https://clima.irimo.ir/article_147869.html L1 - https://clima.irimo.ir/article_147869_438c70ed56aa0b5a08f3985297e8e4a9.pdf ER -