TY - JOUR ID - 126025 TI - بررسی خصوصیات زمانی- مکانی بارش با استفاده از تبدیل موجک گسسته داکثر همپوشانی (MODWT) و ابزار خوشه‌بندی مکانی JO - پژوهش های اقلیم شناسی JA - JCR LA - fa SN - 2228-5040 AU - روشنگر, کیومرث AU - مقدس, محسن AU - قاسم پور, رقیه AD - استاد گروه آب دانشکده عمران دانشگاه تبریز AD - دانشجوی کارشناسی ارشد عمران مهندسی و مدیریت منابع آب دانشگاه تبریز AD - گروه آب ، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 1399 IS - 43 SP - 143 EP - 158 KW - بارش KW - تغییرات مکانی KW - خوشه‌بندی KW - MODWT KW - RBF DO - N2 - بارندگی یکی از عناصر مهم آب و هوایی بوده و از عوامل تأثیرگذار در چرخه‌ی هیدرولوژیکی محسوب می‌شود. تغییرات زمانی-مکانی بارش در یک حوضه، می‌تواند اثرات متعددی بر مهندسی، مدیریت و برنامه‌ریزی منابع آب آن حوضه داشته باشد. در تحقیق کنونی جهت بررسی خصوصیات بارش ماهانه 30 ایستگاه واقع در جنوب شرقی کشور ایالات‌متحده طی سال‌های 2018- 1968، از دو روش کلاسیک و پیشنهادی استفاده گردید. در روش پیشنهادی، از روش پیش‌پردازش سری زمانی شامل تبدیل موجک گسسته ماکزیمم همپوشانی  (MODWT)به همراه خوشه‌بندی K-meansاستفاده شد. ابتدا سری زمانی بارش ماهانه ایستگاه‌ها با استفاده از روش MODWT و موجک مادر db به چندین زیر سری زمانی تجزیه‌ شد. سپس، انرژی زیر سری‌ها محاسبه و به‌عنوان ورودی روش­های K-means و RBF مورد استفاده قرار گرفت. تعداد خوشه­های بهینه برای ایستگاه‌ها در هر دو روش کلاسیک و پیشنهادی پنج خوشه به­دست آمد. جهت استفاده از داده­ها به‌عنوان ورودی روش RBF ابتدا، همبستگی داده‌ها توسط نمودارهای واریوگرام و کوواریانس بررسی شد. سپس، روش Spline with Tension در مدل RBF انتخاب و نقشه‌های پهنه‌بندی رسم گردید. بر اساس نتایج خوشه‌بندی و مطابق با تغییرات در طول و عرض جغرافیایی ایستگاه­ها، مشخص گردید که با افزایش انرژی خوشه‌ها، مقدار بارش در ایستگاه‌های آن خوشه کاهش می­یابد و بالعکس. مقادیر ضریب سیلوئت خوشه­بندی در روش کلاسیک 3/0 و در روش پیشنهادی 8/0 به­دست آمد که این امر، نشان‌دهنده خوشه­بندی بهتر ایستگاه­های مورد مطالعه در روش پیشنهادی است. UR - https://clima.irimo.ir/article_126025.html L1 - https://clima.irimo.ir/article_126025_0761d798663d2585fd0b7e6d9a54efff.pdf ER -