بررسی زمانی- مکانی بارش با استفاده از داده‌های ماهواره‌ TRMM (مطالعه موردی: استان خراسان رضوی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناس ارشد هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار دانشکده کشاورزی، گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد

3 دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

4 استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، گروه مدیریت مناطق خشک و بیابانی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

اندازه‌گیری دقیق مقدار بارش نقش بسیار مهمی در درک و پیش‌بینی سیستم آب و هوایی دارد. در این تحقیق، جهت برآورد میزان بارش و بررسی تغییرات زمانی- مکانی از داده‌های محصول بارش 3B42 ماهواره TRMM برای دوره آماری 2001 تا2010 میلادی با شبکه‌های 25/0 درجه (تفکیک مکانی) در استان خراسان رضوی استفاده شد. جهت برازش داده‌ها، پلاتی از داده‌های ماهواره با نقشه استان و با 40 شبکه تهیه شد، بطوریکه هر شبکه تلفیقی از ایستگاه‌های همدید، باران‌سنجی و داده‌های ماهواره است. دردوره آماری ده ساله، سال2001، 2004 و 2008 میلادی به ترتیب به عنوان سال‌های شاخص با بارش متوسط، پر بارش و کم بارش انتخاب شدند. پهنه‌بندی نقشه‌ها به روش زمین آمار و در محیط GIS ترسیم شد. مقایسه داده‌های روزانه نشان داد ایستگاه‌های باران‌سنجی تخمین بیشتری نسبت به داده‌های ماهواره راداری TRMM داشته و این تخمین در روزهای مربوط به ماه‌های آذر و آبان بیشتر از سایر ماه‌ها بوده است. ولی از نقطه نظر توزیع زمانی در اکثر مواقع، مقادیر ثبت شده ایستگاه‌های زمینی نسبت به داده‌های ماهواره‌ای، تخمین بالاتری را نشان داد. در بررسی داده‌های ماهانه، مشخص گردید که اطلاعات حاصل از ماهواره با داده‌های زمینی در توزیع زمانی و مکانی، هم‌خوانی زیادی به ویژه در ماه‌های پر بارش استان، مانند ماه‌های آذر، اسفند و فروردین داشته است. در بررسی فصلی نیز مشخص شد که هم‌خوانی معناداری بین داده‌های حاصل از ماهواره TRMM با داده‌های زمینی به خصوص در فصول پاییز و زمستان وجود دارد. لازم به توضیح است حتی در فصول کم‌بارش، که ایستگاه‌های زمینی هیچ داده‌ای را ثبت نکرده‌اند، ماهواره TRMM مقادیر قابل توجهی از بارش را در برخی ارتفاعات هم‌چون هزارمسجد و بینالود ثبت نموده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Study of Spatial -Temporal Distribution of Rainfall, using TRMM data (Case study: Khorasan Razavi province)

نویسندگان [English]

  • Mostafa Akbari Yangehghaleh 1
  • seyed hossein sanaeinejad 2
  • Alireza Faridhosseini 3
  • Morteza Akbari 4
1 Graduated MSc of Agricultural Meteorological. Ferdowsi University of Mashhad
2 Associate professor, Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
3 Associate professor, Water Engineering Department, Faculty of Agriculture, Ferdowsi University of Mashhad
4 Assistant professor, Arid and Desert Regions Management Department, Faculty of Natural Resources and Environment, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

Rain is one of the most crucial elements in any climates. Knowing the methods of estimating rainfall can have be a very important role in understanding and predicting climate system. The old ways of measuring precipitation, is usually based on climatology stations, synoptic and rain gauge. In the recent years, new methods, based on the technology of measuring, have been used by specialists, to measure the precise amount of rainfall and other climatic factors through satellites and meteorological radars (Robinso and Kulielt, 2000) .TRMM is the first satellite that can measure the precipitation rate and distribution, using a combination of microwave and radar sensors. In studies such as Sharma (2003) and Prakash and Gairola (2013) in India, and Zang et al. (2011) in China, analysis has shown, a high correlation between satellite data and ground. In this study also, for the Spatial-Temporal evaluation of rainfall data from TRMM satellite radar was used, and was compared Satellite data of climate stations, in Khorasan Razavi Province.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Precipitation
  • Remote Sensing
  • Geostatistics
  • Kriging
  • Khorasan Razavi Province
پژوهش های اقلیم شناسی
دوره 1396، شماره 29 - شماره پیاپی 29
نشریه پژوهش‌های اقلیم شناسی | سال هشتم | شماره بیست و نهم و سی ام | بهار و تابستان 1396
اردیبهشت 1396
صفحه 1-18

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار