سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسی
پژوهش های اقلیم شناسی
2228-5040
2783-395X
1391
12
2012
03
20
پیشنهاد روشی برای پهنهبندی اقلیمی ایران بر مبنای پتانسیل تهویه طبیعی (مطالعه موردی شهر یزد)
13
22
FA
رزا
وکیلینژاد
پژوهشگر دوره دکتری، دانشگاه علم و صنعت ایران
سید مجید
مفیدی شمیرانی
دکتری معماری، استادیار، دانشگاه علم و صنعت ایران
فاطمه
مهدیزاده سراج
پژوهشگر دوره دکتری، دانشگاه علم و صنعت ایران
<em>تقسیمبندی اقلیمی یکی از ابزارهای مفید در سازماندهی اطلاعات مختلف در شرایط مشابه است. تاکنون انواع مختلفی از تقسیمبندی</em><em></em><em>های اقلیمی با اهداف متفاوت بر گستره کشور ایران پیشنهاد شده است. در زمینه طراحی ساختمان، وجود تقسیمبندی</em><em></em><em>های مناسب با اهداف معماری، نقش مهمی در ایجاد ساختمان</em><em></em><em>های منطبق با شرایط اقلیمی و میزان بهینه مصرف انرژی ایفا میکند. این مقاله با بررسی تقسیمبندی</em><em></em><em>های اقلیمی موجود به تحلیل کارایی و کاستی</em><em></em><em>های هر سیستم در طراحی ساختمان و معماری پرداخته است. از جمله این کاستیها میتوان به عدم توجه به تفاوت در محدوده آسایش حرارتی و میزان نیروهای محرکه باد در مناطق مختلف اشاره کرد. در نهایت با توجه به کاستیهای موجود در سیستم</em><em></em><em>های ذکر شده، روشی جهت پهنهبندی جدید اقلیمی ایران بر اساس پتانسیل تهویه طبیعی پیشنهاد گردیده است. بدین منظور اتاقی از یک ساختمان اداری در شهر یزد با ویژگی های متداول ساخت، ابعاد و مصالح با استفاده از نرمافزار انرژی پلاس شبیهسازی شده و در دو ماه آوریل و ژوئیه، به عنوان دو ماه نمونه با شرایط دمایی به ترتیب معتدل و گرم مورد بررسی قرار گرفته است. مقایسه تطبیقی رفتار حرارتی ساختمان در چهار حالت بدون تهویه، تهویه روزانه، تهویه شبانه و تهویه روز و شب بهترین استراتژی تهویه ومیزان آن را در هر ماه نشان میدهد. به این ترتیب با انجام شبیهسازیهای مشابه، در سایر شهرها میتوان بر اساس نوع تهویه و میزان آن (پتانسیل تهویه) به دستهبندی شهرهای مشابه پرداخت. چنین تقسیمبندی با ارائه تصویری مطابق از پتانسیلهای موجود با واقعیت، رهنمودهایی مفید را برای معماران، جهت طراحی ساختمانی با بهرهمندی از تهویه طبیعی و با حداقل نیاز به سیستمهای سرمایش و گرمایش مکانیکی، فراهم مینماید. </em>
تقسیمبندی اقلیمی,تهویه طبیعی,پتانسیل تهویه
https://clima.irimo.ir/article_13680.html
https://clima.irimo.ir/article_13680_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسی
پژوهش های اقلیم شناسی
2228-5040
2783-395X
1391
12
2012
03
20
تحلیل فضایی تغییرات زمانی مکانی درجه روز سرمایشی ماهانه ایران
1
12
FA
سید ابوالفضل
مسعودیان
استاد اقلیمشناسی دانشگاه اصفهان
رضا
ابراهیمی
دانش آموخته کارشناسی ارشد اقلیمشناسی دانشگاه اصفهان
بهلول
علیجانی
استاد اقلیمشناسی دانشگاه تربیت معلم تهران
<em>تغییر اقلیم و</em><em>افزایش دما یکی از</em><em>مسایل مهم زیست محیطی بشر به حساب می</em><em></em><em>آید که در سال</em><em></em><em>های اخیر مطالعات زیادی را به خود اختصاص داده است </em><em>هدف از این مطالعه واکاوی روند</em><em>و</em><em>شیب روند</em><em>جمع ماهانه درجه روز</em><em>سرمایش با</em><em>آستانه دمایی</em><em>25 درجه می</em><em></em><em>باشد. میانگین دمای</em><em>روزانه در طی دوره آماری 44 ساله (1383-1340)</em><em>برگرفته از</em><em>پایگاه داده</em><em></em><em>های اسفزاری</em><em><strong>[1]</strong></em><em>استخراج گردید. سپس به کمک آزمون ناپارامتری من کندال روند و</em><em>شیب روند</em><em>جمع ماهانه درجه روز سرمایش را در سطح معنی</em><em></em><em>داری 05/0</em><em>برای هر کدام از</em><em>یاختهها در نرمافزار مطلب محاسبه کردیم ابعاد ماتریس به دست آمده 44*7187 می</em><em></em><em>باشد که در آن سطرها بیانگر زمان</em><em>(سال) و</em><em>ستون</em><em></em><em>ها مکان</em><em>(یاخته) میباشند</em><em>.</em><em>در</em><em>نهایت نقشه</em><em></em><em>های روند و</em><em>شیب روند این فراسنج در</em><em>نرم</em><em></em><em>افزار</em><em>سورفر ترسیم و</em><em>مورد واکاوی قرار گرفت.</em><em>نتایج به دست آمده نشاندهنده روند افزایش</em><em>میزان نیاز به سرمایش در چاله</em><em></em><em>های داخلی و</em><em>سواحل و</em><em>جلگههای جنوبی کشور در ماههای گرم سال می</em><em></em><em>باشد</em><em>که بیانگر روند افزایشی دما در</em><em>نواحی</em><em>گرم در</em><em>ماههای گرم کشور است.</em><em>روند منفی در</em><em>نیاز به سرمایش نیز در</em><em>نیمه غربی شهرکرد و</em><em>خرم آباد، شرق بجنورد و</em><em>نیمه شمالی زنجان و</em><em>سنندج مشاهده شده است.</em><em>بیشترین میزان شیب روند در</em><em>ماههای مختلف مثبت و</em><em>به میزان 0 تا 2 درجه روز در سال است.</em>
<strong> </strong>
<br clear="all" />
2- این پایگاه داده در دانشگاه اصفهان توسط دکتر مسعودیان تهیه گردیده است.
روند,درجه روز سرمایش,من کندال,ایران
https://clima.irimo.ir/article_13715.html
https://clima.irimo.ir/article_13715_fcda714c11eefd69b29cf28bbd02c361.pdf
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسی
پژوهش های اقلیم شناسی
2228-5040
2783-395X
1391
12
2012
03
20
واسنجی پیشبینی احتمالی بارش به دو روش بافتنگار رتبهای و لجستیک روی ایران (آبان 1387 تا اردیبهشت 1388)
23
34
FA
مائده
فتحی
کارشناسی ارشد هواشناسی
مجید
آزادی
استادیار، پژوهشکده هواشناسی تهران
فروزان
ارکیان
دکتری هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
نجمه
کفاشزاده
کارشناسی ارشد هواشناسی
محدثه
امیرطاهری افشار
کارشناسی ارشد هواشناسی
<em>فرآیند واسنجی منجر به افزایش اطمینانپذیری و تفکیکپذیری پیشبینیهای احتمالی وضع هوا میشود. در این پژوهش یک سامانه همادی هشت عضوی شامل مدل</em><em>WRF </em><em> با پنج پیکربندی مختلف و مدل</em><em>MM5</em><em>ب</em><em>ا سه پیکربندی مختلف تشکیل شده است. برای راستآزمایی پیشبینیهای سامانه همادی، از آمار بارش تجمعی روزانه 257 ایستگاه همدیدی در سطح کشور در بازه زمانی 11 آبان 1387 تا دهم اردیبهشت 1388 استفاده شده است. داده</em><em></em><em>ها شامل یک دوره 90 روزه برای آموزش و یک دوره 90 روزه برای ارزیابی میباشد. پیشبینی بارش برای آستانه</em><em></em><em>های کمتر یا مساوی 1/0، بین 1/0 تا 10 و بیشتر از 10 میلیمتر برای هر روز در دوره ارزیابی به دو روش لجستیک و بافتنگار رتبهای واسنجی و سپس ارزیابی شده است.</em><em>نتایج ارزیابی نشان میدهد که هر دو روش سبب بهبود نتایج پیشبینیهای واسنجیده نسبت به پیشبینیهای ناواسنجیده در هر سه آستانه میشود. همچنین نتایج حاصل از مقایسه دو روش واسنجی نشان میدهد که در آستانههای اول و دوم روش لجستیک نتایج مطلوب</em><em></em><em>تری نسبت به بافتنگار رتبهای دارد، و در آستانه سوم یعنی آستانههای بزرگتر از 10 میلیمتر روش در هر دوروش تقریبا یکسان است. به عنوان مثال نتایج حاصل از امتیاز مهارتی بریر نشان میدهد که با واسنجی کردن پیشبینی به روش لجستیک مقادیر این امتیاز در آستانه اول نسبت به بافتنگار رتبهای 52 درصد، و در آستانه دوم 57 درصد افزایش یافته است در حالی</em><em>که در آستانه سوم 60 درصد کاهش یافته است.</em>
سامانه پیشبینی همادی,واسنجی,لجستیک,بافتنگار رتبهای,راستآزمایی
https://clima.irimo.ir/article_13717.html
https://clima.irimo.ir/article_13717_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسی
پژوهش های اقلیم شناسی
2228-5040
2783-395X
1391
12
2012
03
20
ریز مقیاس نمایی آماری و ارایه سناریوهای آتی رویدادهای حدی بارش درحوضه کشف رود
35
53
FA
منصوره
کوهی
عضو گروه پژوهشی اقلیمشناسی کاربردی، پژوهشکده اقلیم شناسی، مشهد
محمد
موسوی بایگی
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد
علیرضا
فرید حسینی
استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد
سید حسین
ثنایی نژاد
دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه فردوسی مشهد
هادی
جباری نوقابی
0000-0002-7028-9052
استادیار گروه آمار، دانشگاه فردوسی مشهد
<em>بر طبق گزارش</em><em></em><em>های </em><em>IPCC</em><em> فراوانی و شدت رویدادهای حدی آب و هوایی تحت شرایط تغییر اقلیم افزایش یافته بطوریکه افزایش گازهای گلخانه</em><em></em><em>ای و گرمایش زمین به شکل افزایش شدت، فراوانی و سهم رویدادهای فرین تجلی پیدا کرده است. در واقع گرمایش جهانی تغییر در متوسط متغیرهایی چون دما و بارش نیست بلکه در مجموع، افزایش رویدادهای حدی می</em><em></em><em>باشد. تغییرات پیش بینی شده در رویدادهای حدی در نتیجه تغییر اقلیم و گرمایش جهانی در ارزیابی اثرات بالقوه تغییر اقلیم بر بخش های مختلف مانند آب، کشاورزی و مدیریت آب های سطحی شهری اهمیت زیادی دارد. در این راستا، در این مقاله میزان تغییرات رویدادهای حدی بارش حوضه کشف رود در آینده نزدیک (2040-2011) مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور پس از ریزگردانی بارش در مقیاس روزانه و محاسبه نمایه های حدی بارش، توانمندی این مدل در شبیهسازی نمایههای صدک نودم، سهم بارش سنگین، بیشینه تعداد روزهای خشک متوالی و بیشینه بارش ماهانه طی دوره حاضر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که امکان شبیه سازی الگوی تغییر ماهانه و مقدار بارش در مقیاس ماهانه در سطح قابل قبولی وجود دارد. اگرچه بین مقدار نمایه های حدی شبیه سازی شده و مشاهداتی تفاوت و خطا وجود داشت اما مدل، الگوی تغییرات ماهانه این نمایه ها را در اکثر ماهها به خوبی شبیه سازی کرد. در ادامه بارش روزانه با استفاده از متغیرهای بزرگ مقیاس مدل </em><em>HadCM3</em><em> تحت دو سناریوی </em><em>A2</em><em> و </em><em> B2</em><em>ریزگردانی شد و نمایه های حدی فوق برای دوره 2040-2011 محاسبه گردید. میزان تغییرات بارش و نمایههای حدی این دوره نسبت به دوره پایه 2000-1971 نشان داد مقدار بارش پیش بینی شده نسبت به دوره پایه، 3/3 درصد در سناریوی </em><em>A2</em><em> و 6/3 درصد در سناریوی </em><em>B2</em><em> کاهش می یابد و قابل ملاحظه ترین تفاوت در نمایه های حدی آتی، در فصل تابستان و تحت سناریوی </em><em>A2</em><em> با افزایش بیشینه بارش، صدک نودم بارش و سهم بارش سنگین رخ خواهد داد. </em>
ریز مقیاس نمایی آماری,سناریو,کشف رود,نمایه حدی
https://clima.irimo.ir/article_13719.html
https://clima.irimo.ir/article_13719_d626dc1b39a354f98a366513f85f6a29.pdf
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسی
پژوهش های اقلیم شناسی
2228-5040
2783-395X
1391
12
2012
03
20
پیشبینی رواناب حوضه آبریز تیره با استفاده از پیشبینی کمی بارش خروجی مدل WRF
63
75
FA
نجمه
خضریان نژاد
دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
سهراب
حجام
دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
ابراهیم
میرزایی
کارشناس ارشد هواشناسی، رئیس اداره هواشناسی ماهوارهای و فنآوری نوین سازمان هواشناسی کشور
امیر حسین
مشکواتی
دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی، گروه هواشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
<em>هدف از انجام این پژوهش پیش</em><em></em><em>بینی رواناب با استفاده از پیش</em><em></em><em>بینی کمی بارش حاصل از برونداد مدل</em><em></em><em>های پیش</em><em></em><em>بینی عددی جو می باشد. لذا در جهت انجام پژوهش حاضر</em><em>برای پیش</em><em></em><em>بینی بارش از مدل</em><em>WRF</em><em>و</em><em>برای پیشبینی رواناب از مدل </em><em>HEC-HMS</em><em> استفاده گردید. نخست برای آماده</em><em></em><em>سازی مدل </em><em>HMS</em><em> جهت</em><em>پیش بینی رواناب، ازداده</em><em></em><em>های دیدبانی بارش در مقیاس ساعتی و روزانه و همچنین دبی ساعتی اخذ </em><em></em><em>شده از سازمانهای ذیربط استفاده شد. پس از بررسی آمار مأخوذه تعدادی رویداد سیلاب جهت واسنجی مدل </em><em>HEC-HMS</em><em> انتخاب گردید،</em><em>این رویدادها با مدل </em><em>HMS</em><em> شبیه</em><em></em><em>سازی شد. در پی آن با آزمون</em><em></em><em>های متوالی و روش سعی و خطا برای بهترین شبیهسازی انجام</em><em></em><em>شده جهت تعیین پارامترهایی از قبیل شماره منحنی، زمانتاخیر و ضریب دبی</em><em></em><em>اوج بهینه گردیدند</em><em>و از آنها جهت اعتبارسنجی مدل بهره</em><em></em><em>برده شد. پس از واسنجی مدل </em><em>HEC-HMS</em><em> سه رویداد سیل جهت راست</em><em></em><em>آزمایی مدل انتخاب گردید. در این مرحله از کار بارش مولد سیلاب</em><em></em><em>های منتخب جهت راست</em><em></em><em>آزمایی مدل </em><em>HEC-HMS</em><em> توسط مدل پیش</em><em></em><em>بینی عددی جو، </em><em>WRF</em><em> پیش</em><em></em><em>بینی شد. سپس بارش حاصل از برونداد این مدل</em><em></em><em>ها بهعنوان ورودی مولفه بارش مدل </em><em>HEC-HMS</em><em> بکار</em><em></em><em>گرفته شد، و مدل </em><em>HEC-HMS</em><em> با این مقادیر بارش اجرا گردید. نتایج حاصل به</em><em></em><em>طور خلاصه به این شرح می باشد مقادیر رواناب پیش</em><em></em><em>بینی</em><em></em><em>شده کمتر از مقادیر مشاهده</em><em></em><em>ای آن می</em><em></em><em>باشد در پیش</em><em></em><em>بینی رواناب، نتایج حاصل در رویداد اردیبهشت 1382و1383 قابل</em><em></em><em>قبول بوده و نتایج رویداد اسفند 1383 چشم</em><em></em><em>گیر نبودهاست. به</em><em></em><em>گونه</em><em></em><em>ای</em><em></em><em>که میانگین خطای</em><em></em><em>مطلق پیش</em><em></em><em>بینی، قدرمطلق خطای</em><em></em><em>نسبی دبی اوج و حجم برای رویداد اسفند 1383به ترتیب 76، 4/41و 7/39 می باشد. این مقادیر برای رویداد اردیبهشت 1382 به ترتیب 23، 13/16 و 48/15و برای رویداد اردیبهشت 1383به</em><em></em><em>ترتیب 13، 22/1 و 94/18 بهدستآمده است. بنابراین میتوان گفت در بررسی رویدادهای فوق دو رویداد که در فصل بهار رخ دادهاند نتایج بهتری بهدستآمده است. شایانذکراست که این نتایج مربوط به بررسیهای انجامشده است و تعمیم آن منوط به بررسیهای مکانی و زمانی بیشتری میباشد.</em>
رواناب,پیشبینی کمی بارش,WRF,HEC-HMS
https://clima.irimo.ir/article_13720.html
https://clima.irimo.ir/article_13720_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسی
پژوهش های اقلیم شناسی
2228-5040
2783-395X
1391
12
2012
03
20
مدل سازی ترمودینامیکی و واکاوی همدید آلودگی هوای شهر تهران (ذرات معلق PM10)
77
95
FA
علی اکبر
شمسیپور
استادیار اقلیم شناسی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
زینب
حسینپور
دانش آموخته کارشناسی ارشد اقلیمشناسی از دانشگاه تهران
فهیمه
نجیبزاده
دانش آموخته کارشناسی ارشد اقلیمشناسی از دانشگاه تهران
<em>شرایط اقلیمی از جمله وارونگیهای دمایی و استقرار سامانههای پر فشار همراه با هوای پایدار بهویژه در دوره سرد سال، و همچنین بادهای محلی و همدید مقیاس باعث افزایش تراکم و حجم آلایندههای هوا در لایههای مجاور سطح زمین میشوند. هدف مطالعه واکاوی علل هواشناختی تشدید آلودگی هوای تهران با مطالعه اثر الگوهای همدید غالب جو مبتنی بر مدل سازی اقلیمی است. با شناسایی سامانههای تاثیرگذار بر شهر تهران و بررسی نقشههای همدید نشان داد که استقرار الگوهای واچرخندی روی شهر بیش از دیگر سامانههای جو در تشدید آلودگی هوای تهران مؤثر هستند، بطوریکه علاوه بر ایجاد پایداری و هوای آرام، از عوامل مهم رخداد پدیده وارونگی دمایی هستند. در ضمن در دوره سرد سال کاهش ضخامت لایه آمیخته ناشی از انقباض و برودت هوا بطور غالب در شرایط حاکمیت شرایط پرفشار رخ میدهد. برای محاسبه عمق لایه وارونگی از نمودار ترمودینامیکی (</em><em>SKEW-T</em><em>) دادههای جو بالای ایستگاه مهرآباد استفاده گردید. سپس با استفاده از مدل میان مقیاس آلودگی هوا (</em><em>TAPM</em><em>) به واکاوی عددی پراکنش مکانی و زمانی آلودگی براساس سرعت و جهت باد، امگا و نیمرخهای قائم عناصر جوی حاصل از مدل پرداخته شد. نتایج بدست آمده از واکاوی خروجیهای مدل نشان داد که سرعت و جهت باد در موقعیت مکانی تهران، مهمترین عامل اقلیمی تاثیرگذار در پراکنش آلودگی هوا است. به طوریکه با کاهش و یا افزایش سرعت باد و تغییر جهت آن شرایط آلودگی به شدت تغییر میکند. بادهایی که به جز باد غالب غربی در ایستگاه مهرآباد در مناطق و ایستگاههای دیگر تهران عموما تحت تاثیر عوامل محلی دارای بادهای با شدت پایین و جهات متفاوت است. بنابراین بادهای داخل شهری هم قدرت کافی برای تهویه هوای شهر ندارند و در نتیجه تنها در جابجایی مکانی هستههای آلودگی در طول شبانهروز نقش دارند.</em>
<strong> </strong>
آلودگی هوا,مدلسازی اقلیمی,ذرات معلق,تهران,سامانههای پرفشار,وارونگی دما
https://clima.irimo.ir/article_13722.html
https://clima.irimo.ir/article_13722_2b74f3a372d1031d8c38aa7df1180231.pdf
سازمان هواشناسی کشور- پژوهشکده اقلیم شناسی
پژوهش های اقلیم شناسی
2228-5040
2783-395X
1391
12
2012
03
20
واسنجی منطقهای ضرایب تجربی حاکم بر نمایه شدت خشکسالی پالمر
89
99
FA
ابراهیم
فتاحی
دانشیار هیئت علمی پژوهشکده هواشناسی و علوم جو
محمدرضا
کشاورز
دانشجوی دکتری آبیاری و آبادانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران
مجید
وظیفه دوست
استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه گیلان
محمد باقر
بهیار
استادیار هیئت علمی پژوهشکده هواشناسی و علوم جو
<em>یکی از شناخته شدهترین نمایههای خشکسالی، نمایه شدت خشکسالی پالمر میباشد که به صورت بسیار گسترده مورد استفاده قرار گرفته است. هدف از این تحقیق استخراج و واسنجی ضرایب تجربی موسوم به "عوامل استمرار" در نمایه شدت خشکسالی پالمر میباشد که همواره عاملی محدود کننده در استفاده از این نمایه بوده اند. در این تحقیق، نمایه توزیعی شدت خشکسالی پالمر با استفاده از دادههای شبکهای شده خاک و هواشناسی با تفکیک مکانی 4 کیلومتر توسط نرم افزار </em><em>MATLAB</em><em> در مقیاس کشوری محاسبه و استخراج شد. سپس توزیع مکانی مقادیر عوامل استمرار در دو حالت خشک و تر استخراج شد و میانه این مقادیر با مقادیر پیشنهادی پالمر برای این عوامل مقایسه گردید. نتایج نشان میدهد که در مقایسه با ضرایب پیشنهادی پالمر (897/0</em><em> p=</em><em> و 33/0</em><em>q=</em><em>)، مقادیر واسنجی شده </em><em>p</em><em> و </em><em>q</em><em> بترتیب از 0 تا 1/1 و از 0 تا 5/3 متغیر است. بررسی میانه مقادیر بدست آمده برای عوامل استمرار نشان می دهد که در مقایسه با منطقه مورد مطالعه پالمر، مقدار نمایه خشکسالی در هر دوره به تغییرات بارندگی بیشتر از مقدار نمایه در دوره های قبل حساس است. بنابراین نمیتوان مستقیما از ضرایب تجربی پیشنهادی پالمر در سایر مناطق بدون واسنجی استفاده نمود.</em>
ایران,پالمر,خشکسالی,عوامل استمرار
https://clima.irimo.ir/article_13723.html
https://clima.irimo.ir/article_13723_d41d8cd98f00b204e9800998ecf8427e.pdf